مفهومِ واقعی مصرفِ منصفانه یا Fair Use Policy در سرویسِ اینترنتی چیست و چه کاربردی در دنیا و ایران دارد؟
اینترنتهای غیر حجمی یا منصفانه طرحهایی از اینترنت هستند که توسط وزیر ارتباطات قبلی درست شدند تا به گونهای که از اسمش معلوم است استفاده از اینترنت منصفانه باشد. در این طرح شرکتهای سرویس ده موظفند که اینترنتی طبق تعرفه و سرعت یکسان ولی با حجم های متفاوت در اختیار مشتری بگذارند تا دست مشتری برای انتخاب باز باشد. در این مطلب و در ادامه قصد داریم شما را با تمامی این بستهها آشنا کنیم تا در هنگام انتخاب، بستهای مناسب با نیاز خودتان را انتخاب کنید.
آستانه مصرف منصفانه به چه معناست؟
آستانه مصرف منصفانه، میزان ترافیک در نظر گرفته شده برای بسته مورد نظر شما است که میتوانید با سرعت اصلی بسته از اینترنت استفاده کنید. پس از عبور از آستانه مصرف منصفانه، سرعت سرویس به ۱۲۸ کیلوبیت بر ثانیه کاهش خواهد یافت اما سروبس شما قطع نخواهد شد و می توانید به صورت نامحدود از اینترنت استفاده کنید. همچنین در صورتی که این کاهش سرعت باعث نارضایتی شماست، هر لحظه می توانید با خرید ترافیک اضافه، به سرعت اصلی بسته خود باز گردید.
در سرویسهای غیر حجمی ترافیک داخلی و بین الملل چه تفاوتی دارند؟
ترافیک داخلی: زمانیکه شما ازسایتهای داخلی منتخب سرویس ده اینترنت خود استفاده می کنید، به صورت ½ از حجم اینترنت شما کسر می گردد. به عبارت دیگر، استفاده از این وب سایتها و اپلیکیشنها مشمول ۵۰ درصد تخفیف خواهد بود. (البته ترافیک داخلی در تمام شرکت ها به صورت نیمبها، در پیشگامان یکسوم و در هایوب و مخابرات یکچهارم کسر خواهد شد. برای مثال اگر شما ۱۰ گیگابایت از سرور داخلی دانلود کنید، در تمام سرویسها ۵ گیگ، در پیشگامان حدود ۳ گیگ و در هایوب و مخابرات ۲.۵ گیگابایت از حجم کسر خواهد شد. برخلاف آنچه وعده داده شد، سرورهای داخل ایران لزوما جزو ترافیک داخل محسوب نمیشوند بنابراین از شرکت سرویسدهندهی اینترنت خود، لیست سایتهای داخلی را جویا شوید.)
ترافیک بین الملل: زمانیکه شما از سایت یا اپلیکیشنهایی به جز سایتهای داخلی استفاده می کنید، حجم کسر شده شامل تخفیف نخواهد شد و به صورت کامل محاسبه می گردد.
در آستانه مصرف منصفانه بنا به دستور سازمان تنظیم مقررات، شرکتهای ارائه دهنده اینترنت اجازه ارائه سرعتهای پایین تر از ۵۱۲kbps را ندارند. پس سرعتها از ۵۱۲kbps شروع میشوند و تا ۱۶Mbps هستند که برای دسترسی به سرعت حدودی دانلود باید سرعت سرویس را بر ۸ تقسیم کرد. (سرعت ها در تصویر زیر)
اگر ترافیک را ملاک مقایسه با گذشته قرار دهیم، قیمتها کاهش پیدا کرده است و با همان قیمت یا کمتر، میزان ترافیک بسیار بیشتری در اختیار کاربر قرار خواهد گرفت. اما اگر سرعت را ملاک قرار دهیم، خیر! طرح جدید هزینههای کاربری که به دنبال سرعت بالا است، چندین برابر افزیش خواهد داد و باید هزینه بسیار بیشتری خرج کند تا بتواند همان سرعتی را در اختیار داشته باشد که قبل از این طرح در اختیار داشت. البته این را هم باید درنظر داشت که شرکتهای خدمات اینترنت علاوه بر سرویسهای اصلی سرویسهایی با حجم کم ولی سرعت بیشتر و قیمت به صرفهتر هم ارائه کردند تا کاربر با مشکل بالا روبرو نشود و بهتر بستهی مورد نیاز خود را خریداری کند.
نکتهی دیگری که در مورد تعرفههای جدید میتوان مطرح کرد، امکان استفاده از تعرفههایی با نرخ پهنای باند بالا است. هرچند خریداری پهنای باند بالا با ترافیک بیشتر جذاب است؛ اما باید این نکته را نیز در نظر داشت که به دلیل کیفیت نهچندان خوب زیرساخت مخابراتی، عملا بخش بزرگی از کاربران قادر به دریافت پهنای باند ۱۶ مگابیتی نیستند؛ از اینرو کاربری که خط وی تنها قادر به دریافت پهنای باند ۴ مگابیتی باشد، در صورت خرید تعرفه ۱۶ مگابیتی، قادر نیست از تمام ظرفیت استفاده کند و تنها حجم بالا نصیب وی خواهد شد که شاید با وضعیت خط پایین کاربر قادر به استفاده از تمام آن نباشد. با توجه به اینکه شرکتهای ارائهکنندهی سرویس دخالتی در وضعیت پهنای باند ندارند، در صورت بروز مشکل اینچنینی، توپ را به زمین شرکت مخابرات میاندازند.
نتیجهگیری
هرچند بسیاری از شرکتهای اینترنتی با مطرح شدن طرحهای غیر حجمی اینترنت از کاهش سوددهی خود خبر دادند، اما میتوان بهروشنی دید که ایجاد فضایی رقابتی تقریبا باعث شده است تمام شرکتها در حد توان پای در بازار رقابتی بگذارند و تعرفههایی بهتر از گذشته برای فروش در اختیار کاربرانشان قرار دهند، حال آنکه شاید امکان بهبود بیش از این نیز وجود داشته باشد. هرچند تعرفههای جدید از برخی ابعاد نسبت به گذشته بهبود یافته است؛ اما هنوز کاستیهای زیادی وجود دارد که نمیتوان شرکتهای اینترنتی را مسئول اصلاح تمامی این مشکلات خواند. وجود انحصار در ارائهی اینترنت بر بستر فیبر و سیاستهای شرکت مخابرات برای انحصارگرایی در فروش اینترنت ADSL (ارائهی اینترنت بر بستر کافو نوری و خطوط PCM) باعث شده است شرایط ایدهآل برای رقابت بهتر که نتیجهی آن افزایش کیفیت خدمات و در نتیجه رضایت بیشتر کاربران است، فراهم نشود. انشاءالله در مطلبی تمامی تعرفهها را با هم مقایسه میکنیم.
دیدگاهتان را بنویسید